اثر تغذیه بر ترکیبات شیر

اثر تغذیه بر ترکیبات شیر

ترکیب و کیفیت شیر تحت تاثیر فاکتور های متعددی قرار می گیرد . علاوه بر محیط و ژنتیک ، تغذیه نقش مهمی در ترکیب شیر بازی می کند .

مبلغی که یک تولید کننده شیر دریافت می کند ، به سه فاکتور اساسی بستگی دارد : ۱- میزان شیر تولیدی  ۲- میزان پروتئین و چربی شیر ۳- کیفیت شیر ( فاکتور هایی از قبیل شمارش باکتریایی ، شمار سلول ها ، بقایای دارو های استفاده شده و نقطه انجماد شیر ). به هر اندازه که چربی و پروتئین شیر بیشتر باشد قیمت شیر افزایش می یابد .
بعنوان مثال در آلمان ، قیمت شیر براساس پروتئین ۳
٫۴% و چربی ۴% تعیین می شود . به ازای افزایش میزان پروتئین و چربی شیر قیمت شیر نسبت به قیمت پایه
افزایش می یابد . علاوه بر این ، تغییر در ترکیب شیر ، می تواند نشانگر هر گونه چالش تغذیه ایی و سلامتی در گله باشد . اگر روش های آنالیز انفرادی قابل انجام باشد ،
این چالش ها در تک تک گاوها قابل شناسایی است .

مواد مغذی و ترکیب شیر

ترکیبات شیر تحت تاثیر تغذیه نیز می باشد . جیره مصرف شده در شکمبه گاو ها ، به کمک هزاران میکروب تخمیر می شود . ترکیبات تخمیری متفاوت حاصل از میکروب ها ، ترکیبات شیر شامل پروتئین ، لاکتوز و چربی شیر را تعیین می کند . ) .

لاکتوز شیر

اسید پروپیونیک ۱۸ تا ۲۰ درصد کل اسید های چرب فرار را تشکیل می دهد و پیشساز لاکتوز شیر می باشد . میزان لاکتوز شیر تقریبا ثابت است ، بنابراین برای حجم شیر
تولید شده در غده پستان ، از اهمیت بالایی برخوردار است . ترشح لاکتوز در لومن آلوئولهای پستان ، فشار اسمزی در مایعات خون را افزایش می دهد. برای به تعادل رساندن
فشار اسمزی ، آب از سیستم عروقی خارج می شود . تعادل با غلظت لاکتوز ۵/۴ تا ۵ درصد در آلوئول های شیری حاصل می شود . حتی هنگامی که جیره غذایی از نظر انرژی دارای کمبود است ، محتوای لاکتوز شیر نسبتا ثابت باقی می ماند .

چربی شیر

میزان چربی شیر از طریق اسید استیک و بوتیریک حاصل از تخمیر در شکمبه تعیین می شود، که به ترتیب ۵۰ تا ۶۰ درصد و ۱۲ تا ۱۸ درصد از کل اسید های چرب فرار
را تشکیل می دهند . جیره و شرایط
  باکتری های تولید کننده متان در شکمبه به طور معنی داری نسبت اسید های چرب فرار را تحت تاثیر قرار می دهد ، به طوریکه جیره های
غنی از نشاسته ، میزان چربی شیر را کاهش می دهد . به همین خاطر، جیره متعادل علاوه بر تامین سلامتی شکمبه ، باید تولید هر چه بیشتر چربی شیر را نیز حمایت
و از بروز اسیدوز نیز جلوگیری کند . علاوه بر میزان چربی شیر ، ترکیب چربی شیر نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است و نقش مهمی در تفسیر سلامتی گله شیری دارد .

تنها ۴۰ درصد چربی شیر از کربوهیدرات های تجزیه شده در شکمبه حاصل می شود و ۶۰ درصد باقی مانده ، از متابولیسم اسید های چرب فرار دستگاه گوارش و اسید های چرب آزاد حاصل از تجزیه چربی بدن می باشد . علاوه بر ترکیب خوراک ( الیاف ، کربوهیدرات ها و چربی ) ، میزان چربی شیر و ترکیب شیر همچنین تحت تاثیر عوامل مختلفی از قبیل سلامتی متابولیکی گاو ها قرار می گیرد . بیشبود اسیدهای چرب بلند زنجیر( حاصل از تخمیر علوفه و تجزیه چربی بدن ) در خون ، از تجزیه و تولید مجدد چربی های کوتاه و متوسط زنجیر جلوگیری می کند . 

پروتئین شیر

تولید پروتئین شیر در گاو های شیری ، تحت تاثیر فاکتور های متعددی قرار می گیرد . که می توان به پتانسیل ژنتیکی حیوان ، مدیریت گله و جیره اشاره کرد .
مهمترین مواد مغذی جیره که تولید پروتئین شیر را تحت تاثیر قرار می دهند ، انرژی و تامین کافی پروتئین قابل استفاده توسط حیوان می باشد . درک چگونگی تاثیر هر یک از اجزای خوراک بر تولید پروتئین شیر کلیدی برای بهینه کردن بازدهی و تولید پروتئین شیر می باشد . نوع انرژی تامین شده در جیره ، تاثیر معنی داری بر عملکرد شیری گله دارد .

کربوهیدرات ها نمایانگر بخش عمده ای از عناصر انرژی در جیره هستند و عمدتا به سه شکل غیر قابل تجزیه در دستگاه گوارش ، سریع تجزیه و کند تجزیه وجود دارند که بوسیله میکروارگانیسم های شکمبه تجزیه می شوند . از تخمیر شکمبه ای کربوهیدرات ها ، پروپیونات ، استات ، بوتیرات و لاکتات حاصل می شود . تغییر در نسبت علوفه به کنسانتره جیره ، منجر به تغییر در تولید پروتئین شیر می شود . زمانی که جیره دارای علوفه بالا یا کنسانتره بالا باشد ، تولید پروتئین شیر روند کاهشی نشان داده است .

جیره ی دارای مقدار قابل توجهی کربوهیدرات قابل تخمیر در شکمبه ، بدون هیچگونه تغییر در پروتئین جیره، باعث بهبود تولید پروتئین شیر می شود . این بهبود تا اندازه ای
به دلیل افزایش جریان میزان پروتئین میکروبی به سمت روده باریک می باشد و همچنین باعث تحریک افزایش سنتز پروتئین شیر از طریق بهبود انرژی جیره می باشد .