بلندمرتبه‌سازی با شیر !
برای ذخیره کلسیم در استخوان‌ها فقط تا ۳۰ سالگی فرصت دارید
متولدین دهه ۶۰ هنوز هم خاطره شیر های شیشه‌ای با خامه‌ای که روی آن می‌بست را به یاد دارند . چه صف هایی که برای خرید شیشه های شیر پشت در مغازه ها بسته می‌شد
تا ماشین شیر که از راه می‌رسد ، بتوانند شیر روزانه‌شان را تهیه کنند . با همه سختی هایی که خرید یک شیشه شیر داشت ، اما جزء جدایی‌ناپذیر سفره مردم بود .
به نقل از روزنامه جام جم ، اگر از قدیمی‌ترها شنیده باشید ، همیشه می‌گویند قدیمی ها استخوان‌بندی های محکمی داشتند و این را بیشتر مدیون غذا های مقوی و شیر و لبنیات فراوان می‌دانستند که هر روز مصرف می‌کردند .
در سال های اخیر ، گران شدن شیر و لبنیات مزید بر علت شده و تقریبا این ماده غذایی حیاتی جایگاه خود را بر سر سفره مردم از دست داده است ؛ مسأله‌ای که شاید به ظاهر اهمیت چندانی نداشته باشد ، اما اگر عمیق‌تر به آن بنگریم ، متوجه خواهیم شد که زنگ خطر به صدا درآمده و به زودی شاهد موجی از بیماری های استخوانی و اسکلتی بین مردم جامعه خواهیم بود که به خاطر گرانی شیر و لبنیات و ناتوانی در تأمین این
ماده مغذی ، سلامتی خود را از دست داده‌اند . این دقیقا همان چیزی است که متخصصان تغذیه و کارشناسان بارها نسبت به آن هشدار داده‌اند .
کاهش مصرف شیر و لبنیات ، نه تنها سلامت استخوان ها را در افراد تهدید می‌کند و شماری از بیماری های استخوانی و اسکلتی را به جان مردم می‌اندازد ، بلکه نسلی از جوانان با قد‌های کوتاه را تحویل جامعه می‌دهد که اگر از حالا جلوی این روند را نگیریم ، این جریان ناکوک که از سال‌ها پیش آغاز شده ، تا چند سال آینده ، کشور را با معضل کوتاه قدی روبه‌رو خواهد کرد . اهمیت تغذیه در رشد استخوان‌ها تا حدی است که به گفته محققان ، ژاپن توانسته تنها با اصلاح شیوه تغذیه مردم کشورش ، میانگین قدی آنها را که جزو کوتاه قدترین مردم جهان بودند ، ۶۰ میلی‌متر افزایش دهد ؛ چیزی که از آن غفلت کرده‌ایم و می‌تواند روزی گریبانگیر ما شود . در ادامه ، دکتر محمد هاشمی ، متخصص تغذیه از خواص شیر و لبنیات و مضرات کاهش میزان مصرف آن می‌گوید .
تضمین استحکام استخوان ها
شیر و لبنیات از اجزای اصلی هرم غذایی به شمار میرود . هرم غذایی ، یک الگوی استاندارد به منظور تعیین نوع مواد خوراکی است که در طول روز باید به بدن ما برسد . براساس هرم غذایی ، افراد باید بر اساس سن ، جنس و میزان فعالیتی که دارند روزانه بین دو تا سه سهم از گروه شیر و لبنیات را مصرف کنند .
مصرف شیر سابقه‌ای تاریخی دارد به طوری که از حدود ۶۰۰۰ سال پیش ، بشر به دامداری مشغول بوده و از شیر استفاده می‌کرده است . لبنیات سهم به‌سزایی در تکمیل تغذیه و تأمین مواد موردنیاز بدن ما دارد . از جمله موادی که از طریق مصرف لبنیات به بدن می‌رسد می‌توان به کلسیم ، پتاسیم ، فسفر، ویتامین‌های گروه B، ویتامین A و مقادیری ویتامین D اشاره کرد . این گروه غذایی ، عمده‌ترین منبع تأمین کلسیم بدن هم هستند . کلسیم خواص ویژه‌ای دارد که از این میان استحکام استخوان ها و دندان ها ، حضور در پلاسمای خون به عنوان یکی از عوامل انعقادی ، اثر قابل ملاحظه در افزایش تحرک و کشش عضلات و ضرورت حضور کلسیم برای انقباضات قلبی را می‌توان نام برد .
یکی دیگر از خواص کلسیم موجود در شیر و لبنیات ، استحکام و رشد استخوان هاست . افراد فقط تا ۳۰ سالگی فرصت دارند کلسیم را در استخوان ها ذخیره کنند و بعد از آن ، کلسیم از استخوان ها برداشت می‌شود ، بنابراین برای پیشگیری از پوکی استخوان ، شکستگی ها و معلولیت های ناشی از آن مصرف کافی کلسیم تا قبل از ۳۰ سالگی
ضرورت دارد . البته این امر در کودکان هم صدق می‌کند و مصرف کلسیم برای رشد کودکان یکی از اصول اساسی تغذیه برای رشد مناسب آنها به حساب می‌آید .
شیر ، جایگزینی برای گوشت
البته شیر به عنوان منبع ارزان و غنی برای تأمین پروتئین بدن مورد توجه قرار می‌گیرد . طبق گفته مراجع علمی ، نیمی از نیاز پروتئین روزانه بدن باید از پروتئین های حیوانی
تأمین شود و مصرف روزانه نیم لیتر شیر می‌تواند نیمی از این نیاز را به خوبی برآورده سازد . نکته جالب این که ارزش غذایی یک لیتر شیر از ۲۰۰ گرم گوشت هم بالاتر است .
یکی دیگر از مواد ضروری برای بدن که در مواد لبنی چون شیر و ماست یافت می‌شود ، پتاسیم است که از مواد معدنی مهم جدار سلول و متعادل کننده اسیدیته خون
به شمار میرود . علاوه بر آن ، مصرف میزان کافی شیر در پیشگیری از بیماری‌های قلبی و برخی سرطان‌ها مانند روده بزرگ و سرطان پستان تأثیر دارد . با توجه به اهمیتی که مصرف شیر در تغذیه دارد ، مصرف سرانه آن ، به معنی مقدار شیری که یک نفر در طول یک سال استفاده می‌کند ، در کشور های مختلف به عنوان یکی از شاخص‌های توسعه
در نظر گرفته می‌شود و به همین دلیل بهتر است امکان مصرف روزانه دو لیوان شیر را برای مردم جامعه تأمین کنیم . علاوه بر سلامت جسمی به‌ویژه در گروه کودکان و نوجوانان می‌تواند در افزایش بهره هوشی آنها هم تأثیر داشته باشد . توان کاری و طول عمر بیشتر افراد هم با مصرف کافی شیر و لبنیات تضمین می‌شود ، البته به شرط این که این مصرف
مستمر بوده و در هیچ مقطع سنی ، مصرف آن قطع نشده باشد .
کوتاه‌قدی را جدی بگیرید
به طور طبیعی ، وقتی میزان کافی از گروه لبنیات را مصرف نکنیم ، بدن دچار فقر موادی چون پروتئین‌های لازم و کلسیم می‌شود . عمده‌ترین منبع غنی از کلسیم ، شیر و لبنیات است و مصرف ناکافی آن در طول روز علاوه بر این که استحکام استخوان‌ها را کاهش و شانس ابتلا به پوکی استخوان ، راشیتیسم و بیماری های متابولیکی استخوان را افزایش می‌دهد ، در کودکان و نوجوانان هم رشد استخوانی را تحت تأثیر قرار داده و کاهش رشد را به دنبال دارد که نتیجه آن ، درجاتی از کوتاه قدی است که ممکن است در کودکان و نوجوانان ایجاد شود . همچنین زمانی که افراد شیر را به طور منظم و صحیح مصرف می‌کنند ، انرژی کافی و لازم بدن را از طریق آن می‌گیرند . مصرف نکردن شیر می‌تواند درجاتی از سوء تغذیه و محرومیت از خواص این ماده غذایی را برای افراد به همراه داشته باشد .