عدم تحمل لاکتوز در کودکان به معنای ناتوانی بدن آنها در تولید لاکتاز کافی است . یعنی همان آنزیمی که بدن برای هضم لاکتوز ، به آن محتاج است .
وقتی بدن کودک ، به میزان کافی لاکتاز تولید نمیکند ، قند موجود در شیر گاو یا دیگر محصولات لبنی ، در بدن او به خوبی هضم نمیشود و لاکتوز هضم نشده ،
در روده باقی میماند و کودک را به مشکلات گوارشی مبتلا میکند . مشکلاتی که شاید خطرناک نباشند ، اما قطعا آزار دهنده هستند .
نوزادان نارس در خطرند
نوزادانی که نارس متولد میشوند ، ممکن است برای مدتی توان هضم لاکتوز را نداشته باشند ، سطح تحمل بدن آنها نسبت به این ماده ، در سه ماهه پایانی بارداری
افزایش پیدا میکند و نوزادان نارس ، فرصت رسیدن به چنین تکاملی را در رحم مادر پیدا نمیکنند .
ناتوانی در تحمل لاکتوز ، معمولا در سالهای نوجوانی و دوران مدرسه فرزندتان خود را نشان میدهد و بعید است نوزادی که به لاکتوز موجود در لبنیات واکنش نشان میدهد ،
واقعا به « عدم تحمل لاکتوز » دچار باشد .
این مشکل چطور ایجاد میشود ؟
اینکه چرا برخی از افراد توان هضم لاکتوز را ندارند ، هنوز مشخص نشده . اما شیوه این مشکل آنقدر بالا هست که متخصصان به دنبال راهی برای کاهش آن باشند .
آمارها نشان میدهد که تنها در ایالات متحده ، ۳۰ تا ۵۰ میلیون نفر توان هضم لاکتوز را ندارند .
ژنتیک ، نقش مهمی را در این زمینه بازی میکند . حدود ۷۵ درصد آفریقایی – آمریکاییها و نزدیک به ۱۵ درصد از کسانی که در شمال اروپا زندگی میکنند ،
به چنین وضعیتی دچارند .
کودکان به ندرت با این بیماری به دنیا میآیند و در صورتی که پدر و مادر به آن دچار باشند ، عدم تحمل لاکتوز در کودکان آنها اتفاق میافتد .
در چنین شرایطی ، کودک از همان زمان تحمل نمیتواند لاکتوز موجود در شیر مادر یا شیرخشکهای گاوی را تحمل کند و برای سالم بودن ، به مصرف شیرخشکهای ویژه
نیاز خواهد داشت .
اسهال شدید ، یکی از نشانههایی است که عدم تحمل لاکتوز در کودکان را آشکار میکند . نوزادان مبتلا به این مشکل ، ممکن است حتی چند هفته به اسهال دچار باشند .
بد نیست بدانید که این بیماری همیشه ژنتیکی نیست . مصرف برخی از داروها ، ممکن است سطح آنزیم لاکتاز در بدن را کمتر کند و فرد را با ناتوانی در تحمل لاکتوز روبرو کند . گذشته از این ، افرادی که مدتها به بیماریهای رودهای مثل سلیاک یا کرون دچار بودهاند ، ممکن است بعد از مدتی دچار ناتوانی در تحمل لاکتوز شوند .
چه نشانههایی دارد ؟
اگر فرزند شما هم از عدم تحمل لاکتوز در کودکان رنج ببرد ، احتمالا حدود نیم ساعت بعد از خوردن شیر یا محصولات لبنی ، دچار اسهال ، شکم درد ،
استفراغ یا نفخ شدید میشود .
البته برخی از مبتلایان به عدم تحمل لاکتوز ، در صورت مصرف میزان کمی از لبنیات ، مشکلی را مشاهده نمیکنند . بدن آنها زمانی به محصولات لبنی واکنش نشان میدهد ،
که مقدار زیادی از لبنیات گاوی را مصرف کرده باشند .
عدم تحمل لاکتوز در کودکان یعنی آلرژی به لبنیات ؟
فکر میکنید واکنشی که بدن بخاطر حساسیت به لبنیات نشان میدهد ، همان چیزی است که در صورت ناتوانی در هضم لاکتوز در بدن اتفاق میافتد ؟ در اشتباهید . حساسیت ، یک واکنش ایمنی است ، درحالیکه عدم تحمل لاکتوز، یک بیماری گوارشی است .
شاید نشانههایی که از ابتلا به این دو مشکل خبر میدهند ، تا اندازهای به هم شبیه باشند ، اما دلایل ابتلا به این بیماریها و آنچه که به واسطه آنها در بدن اتفاق میافتد ،
کاملا متفاوت است .
شکمدرد و اسهال بعد از مصرف لبنیات ، میتواند به علت دچار بودن به هر یک از دو بیماری گفته شده رخ دهد . اما اگر پوست فرزندتان دچار خارش شد و جوشهای کوچک
روی آن دیده شد ، یا اینکه صورت ، زبان یا لبهای او متورم شد ، یا نشانههایی مثل آبریزش بینی ، خیسی چشمها و کهیر را در او مشاهده کردید ،
احتمالا فرزندتان به پروتئین موجود در لبنیات گاوی حساسیت دارد و دچار ناتوانی در تحمل لاکتوز نشده است .
واقعا توان هضم لاکتوز را ندارد ؟
شما نمیتوانید از ابتلای فرزندتان به عدم تحمل لاکتوز در کودکان پیشگیری کنید اما بد نیست بدانید که در سالهای ابتدای زندگی ، بعید است که نشانههای این بیماری
را در فرزند خود مشاهده کنید .
با این وجود اگر علامت مشکوکی را دیدید ، حتما موضوع را با یک متخصص در میان بگذارید . در صورت مبتلا بودن فرزندتان به این بیماری ، پزشک رژیم غذایی ویژهای
را برای او تجویز خواهد کرد .
در صورتی که پزشک از مبتلا بودن فرزندتان به این بیماری خبر داد ، قبل از تهیه هر محصول خوراکی باید برچسب ترکیبات روی آن را بخوانید و وقت مصرف غذاهای آماده ،
حتما از مواد اولیه به کار رفته در آن آگاه شوید .
یادتان نرود که تنها قطع مصرف شیر گاو نیست که به بهبود حال فرزندتان کمک میکند . شما حتی نمیتوانید برای فرزندتان پنکیکی که یک قاشق ماست به ترکیبش اضافه شده را آماده کنید و در زمان تهیه لبنیات ، حتما باید از « بدون لاکتوز » بودن آنها مطمئن شوید .
مراقب کمبود کلسیم باشید
در صورت ابتلای فرزندتان به این بیماری ، باید بیشتر به تامین نیازهای غذایی او توجه کنید . عدم تحمل لاکتوز در کودکان ممکن است احتمال ابتلای آنها به کمبود کلسیم
یا کمبود ویتامین D را افزایش دهد .
شما برای حفظ سلامت چنین کودکانی ، به مصرف لبنیات بدون لاکتوز نیاز خواهید داشت و گذشته از آن ، باید با مصرف مواد غیر لبنی حاوی کلسیم و ویتامین D
احتمال آسیب دیدن استخوانهای این کودکان را کمتر کنید .