رئیس اداره بیمار های مشترک انسان و حیوان وزارت بهداشت گفت : اطلاعات موثقی داریم که نشان می‌دهد در بسیاری از مراکز تهیه لبنیات سنتی نیز از روغن پالم در حد افراط استفاده می‌شود ؛ این درحالیست که مردم از ترس پالم به این لبنیات رجوع کردند ، اما حالا به جز موارد غیربهداشتی ، پالم نیز در این محصولات مشاهده می‌شود .

حسین عرفانی در گفت‌ و گو با ایسنا ، با اشاره به هشدار رئیس جامعه دامپزشکان مبنی بر شیوع تب مالت به دلیل اقبال مردم به لبنیات سنتی در پی ماجرای روغن پالم در لبنیات ، گفت : بحث استفاده از روغن پالم در لبنیات پاستوریزه که چندسال پیش مطرح شد ، واکنش‌های افراطی از طرف مردم را به دنبال داشت . مردم با توجه به این موضوع به سمت لبنیات سنتی اقبال پیدا کردند که در همه‌جا با تبلیغات وسیعی به فروش می‌رسند .

وی ادامه داد : با توجه به اینکه نظارتی بر روند تولید لبنیات سنتی وجود ندارد ، این محصولات قابلیت تایید ندارند . افزایش استفاده مردم از لبنیات سنتی ، ممکن است به شکل غیر مستقیم در افزایش بیماری‌هایی مانند تب مالت که از طریق لبنیات منتقل می‌شوند ، موثر باشد . ما اطلاعات موثقی داریم که نشان می‌دهد در بسیاری از مراکز تهیه لبنیات سنتی نیز از روغن پالم در حد افراط استفاده می‌شود .  مردم از ترس پالم به این لبنیات رجوع کردند ، اما حالا به جز موارد غیربهداشتی ، پالم نیز در این محصولات مشاهده شده است . در مجموع همچنان توصیه وزارت بهداشت مصرف لبنیات پاستوریزه با درصد چربی کم است .

آمار بروز بیماری در دو سال گذشته

وی درباره آمار ابتلا به این بیماری در دو سال گذشته نیز توضیح داد و گفت : در سال ۹۵ ، ۱۴۹۰۰ مورد ابتلا به تب مالت در کشور ثبت شده است . این آمار در سال ۹۶، ۱۵۱۰۰ مورد گزارش شد . این دورقم اختلاف معنی داری با یکدیگر ندارند . اما با توجه به مشکلات تشخیصی ، احتمال اینکه تعدادی از موارد ابتلا به بیماری ثبت نشده باشد ، وجود دارد ، اما این موضوع نباید مردم را نگران کند. پیش بینی نرخ این بیماری و احتمال افزایش بروز آن در سال ۹۷نیز کاری غیرعلمی است .

لزوم افزایش واکسیناسیون دامی تب مالت

عرفانی در ادامه بیان کرد : سازمان دامپزشکی فعالیت خود را در مورد واکسیناسیون دامی انجام می‌دهد و ما نیز به صورت پیوسته درخواست کرده‌ایم پوشش واکسیناسیون دامی را در مورد تب مالت افزایش دهد ، با این وجود زحمات آنها به اندازه نیست . جابجایی دام و  هویت نداشتن آنها مشکل را دو چندان می‌کند . قسمت عمده‌ای از دامداری ما سنتی است ؛ می‌توانیم ضمن حفظ این بافت مشکلات بهداشتی آن‌ها را نیز برطرف کنیم . بنیاد مسکن انقلاب اسلامی می‌تواند بحث دامداری را در نقاط عشایری و روستایی طوری انجام دهد که ضمن رعایت استانداردهای سلامت و منتقل نشدن بیماری از دام به انسان، بحث دسترسی و دامپروری نیز ممکن باشد .

راه‌های انتقال تب مالت

وی درباره راه‌های انتقال این بیماری نیز توضیح داد و گفت : یکی از این راه‌های ابتلا به تب مالت ، استفاده از لبنیات پاستوریزه و غیربهداشتی است . مردم می‌دانند که برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری ، باید از محصولات پاستوریزه استفاده کنند . اگر در نقاط عشایری و روستایی ، خودشان لبنیات تهیه می‌کنند ، شیر حاصل از دام را حداقل به مدت دو تا سه دقیقه بجوشانند . بعد از آن می‌توانند از همین شیر برای تهیه محصولات لبنی استفاده کنند .

رئیس اداره بیمار های مشترک انسان و حیوان وزارت بهداشت افزود : یکی از مهم‌ترین راه‌های انتقال بیماری ، استنشاق ذرات معلق در هوای مکان نگهداری دام است . وقتی دامداران این محل را تمیز می‌کنند ، ذرات در اثر جارو کردن به هوا بلند می‌شود و ذرات بروسلوز ( باکتری تب مالت ) با تنفس وارد ریه می‌شود ؛ به همین دلیل باید زمین مکان نگهداری از دام حتما مرطوب و جلوی بینی و دهان با پارچه یا ماسک گرفته شود .

عرفانی اضافه کرد : تماس با خون و احشای دام آلوده نیز می‌تواند باعث ابتلا به بیماری شود . دامی که به این بیماری مبتلاست ، هنگام وضع حمل و سقط جنین ترشحاتی دارد که ممکن است بیماری را منتقل کنند . به همین دلیل دامداری که می‌خواهد زایمان یا سقط جنین دام خود را مدیریت کند ، یا قصاب‌ها و سایر کسانی که با دام در ارتباط هستند ، در این موارد باید حتما از وسایل حفاظت فردی استفاده کنند . هنگام زایمان دام نیز استفاده از عینک ، ماسک ، دستکش ، چکمه و گان ضروری است . اگر قرار است دامداری شیر را به شکل سنتی از دام بدوشد ، باید از دستکش استفاده کند ؛ چون یک خراش کوچک روی دست می‌تواند عامل انتقال این بیماری شود . راه چهارم نیز بیشتر در آزمایشگاه‌ ها و برای پرسنل دامپزشکی اتفاق می‌افتد ؛ ممکن است سر سوزن هنگام واکسیناسیون وارد دست دامپزشک شود . فرآورده‌های آزمایشگاهی نیز می‌توانند در انتقال این ویروس موثر باشند .

اسفند تا تیر ؛ زمان اوج ابتلا به تب مالت

عرفانی درباره زمان اوج ابتلا به تب مالت نیز گفت : با توجه به اینکه انتقال تب مالت از حیوان به انسان بیشتر در زمان شیردهی و زایمان دام اتفاق می‌افتد ، هرسال انتظار داریم اوج ابتلا به این بیماری از اسفند ماه آغاز و تا ماه‌ های خرداد و تیر ادامه داشته باشد . در این مدت بیشترین موارد ابتلا به این بروز بیماری را شاهد هستیم . مداخلات ما در بروز موارد بیماری ، در آینده تاثیر می‌گذارد ؛ یعنی اگر پوشش واکسیناسیون دامی را امسال بالا ببریم ، در دو یا سه سال آینده شاهد کاهش بروز موارد بیماری خواهیم بود .

وی تاکید کرد : بیماری تب مالت در دنیا مورد غفلت قرار گرفته است . مردم باید به سطحی از فرهنگ بهداشتی برسند که راه‌های انتقال را بدانند و به نگرشی برسند که آن را به کار بگیرند ؛ چون ایران روی کمربند جغرافیایی تب مالت قرار دارد و مهم‌ترین تصمیمی که می‌توان در این زمینه گرفت ، کنترل بیماری است ، نه ریشه کنی . زیر ساخت‌های دامپروری ، محصولات لبنی ، پاستوریزه و گوشتی نیز باید به شکلی اصلاح شوند که احتمال انتقال بیماری کاهش یابد . این موضوع نیز به هماهنگی درون و برون بخشی نیاز دارد . لازم است همه دستگاه‌های مسئول در این زمینه به صورت مشترک برنامه‌ریزی منسجمی داشته باشند .