بسیاری از خانواده ها تصور می کنند هر چه شیر پر چرب تر باشد ، ارزش غذایی بالاتری دارد ، در حالی که تنها وجه تمایز آنها در مقدار چربی شان است .
این بار می خواهیم درباره فرآورده های لبنی که کمتر درباره شان شنیده ایم ، برایتان بیشتر بگوییم .

شیر و فرآورده های آن به دلیل داشتن کلسیم کافی سهل الهضم و ارزان بودن ، از بهترین منابع این ماده مغذی به حساب می آیند . جالب است بدانید که
شیر بدون چربی و شیر کم چربی از نظر کلسیم با شیر کامل تفاوتی ندارد .

بسیاری از خانواده ها تصور می کنند هر چه شیر پر چرب تر باشد ، ارزش غذایی بالاتری دارد ، در حالی که تنها وجه تمایز آنها در مقدار چربی شان است .
این بار می خواهیم درباره فرآورده های لبنی که کمتر درباره شان شنیده ایم ، برایتان بیشتر بگوییم . تا به حال درباره آب ماست یا پنیر و حتی کشک چیزی شنیده اید ؟

کره های حیوانی و گیاهی

کره به جذب بتاکاروتن و ویتامین های محلول در چربی کمک می کند و ریزمغذی های زیادی دارد که دارای خاصیت ضد سرطانی هستند . این ماده غذایی دارای کلسترول است
و تحقیقات ، نقش بارز مصرف زیاد کلسترول را در بیماری های قلبی ثابت کرده است ؛ اما در کنار مضرات مصرف زیاد کلسترول ، باید به این نکته نیز اشاره شود
که مصرف متناسب این نوع چربی برای فعالیت سیستم مغز و اعصاب در جوانان و کودکان ( سنین دبستان و پیش دبستان ) مورد نیاز و موثر شناخته شده است .
همچنین کلسترول جزء لازم و ضروری ساختمان تمام سلول های بدن است .

درباره این ماده غذایی باید به این نکات اشاره شود که به دلیل تهیه شدن از منابع حیوانی ، قیمت بالایی دارد . همچنین چربی های اشباع موجود در کره
باعث افزایش کلسترول خون شده ، در بیماری های قلبی موثر است . در این باره باید به این نکته اشاره کرد که مصرف بیش از حد کره در بروز دیابت نوع ۲ ،
بیماری های قلبی ـ عروقی و چاقی ( به عنوان پایه بسیاری از بیماری ها ) نقش به سزایی دارد پس همیشه حد اعتدال را رعایت کنید .

در تهیه مارگارین ها یا کره های گیاهی از بتاکاروتن به عنوان افزودنی رنگ دهنده استفاده می شود . جالب است بدانید که ویتامین A و E مارگارین از کره بیشتر است .
همچنین این نوع کره فاقد آهن ، روی و مس است و به دلیل تهیه شدن از روغن های گیاهی قیمت آن در مقایسه با کره حیوانی پایین است .

آب ماست یا پنیر

بعضی ها مزه آب پنیر یا آب ماست را دوست ندارند ، در حالی که دیگران آن را خیلی می پسندند . آب پنیر یا آب ماست مایعی است که هنگام تهیه ماست یا پنیر
از شیر جوشیده و غلیظ شده به دست می آید و روی سطح ماست یا پنیر قرار می گیرد . در حالی که تمام پروتئین به پنیر یا ماست انتقال می یابد ، مواد حیاتی در آب آن
جمع می شود .

حتماً از خود می پرسید این دو چه خاصیتی دارند ؟ باید بگوییم که آب ماست از یبوست جلوگیری می کند . تحقیقات نشان داده اند ، این مایع منبع پروتئینی مناسبی
برای افرادی است که از اختلالات کلیوی جزئی رنج می برند و سلول های ایمنی بدنشان را فعال می کند . آب ماست مقدار کمی چربی و پروتئین دارد ولی دارای مقادیر زیادی
مواد معدنی خصوصاً کلسیم و ویتامین های محلول در آب مثل B۲ و B۶ است .

به علاوه ، در مقایسه با شیر میزان مواد با ارزش آن در هر کالری بیشتر است . بنابراین به فردی که باید چربی و پروتئین کمی مصرف کند و در مقابل به مواد معدنی و ویتامین
نیاز دارد ، توصیه می شود آب ماست بیشتری میل کند . مصرف آب ماست ، نه بار کلیه ها را سنگین می کند و نه دارای پروتئین زیاد است و نه موجب چاقی می شود .
کلیه ها می توانند مقادیر کم پروتئین را تحمل کنند ، زیرا در صورت مصرف زیاد پروتئین مواد حاصل از تجزیه آن ، فشار را در کلیه ها افزایش داده ، در نهایت اجزای تشکیل دهنده کلیه صدمه می بینند و حساس می شوند .

به استثنای آب ماست ، تقریباً تمام مواد لبنی که منبع تامین کلسیم و ویتامین هستند ، دارای مقادیر زیادی پروتئین اند . آب ماست دارای مقدار کمی پروتئین است
و بدن می تواند به راحتی از این مقدار پروتئین ، به طور مطلوب استفاده کند . بنابراین ، برای افرادی که به دلیل داشتن پروتئین بالا ، از خوردن شیر منع شده اند ، آب ماست به عنوان جایگزین مناسب توصیه می شود . با نوشیدن آب ماست به جنگ سلول های چربی بروید .

مطالعات نشان داده اند ، با رژیم محتوی آب ماست ، خیلی از افراد چاق وزن خود را کم می کنند . نبودن چربی ، پایین بودن کالری و وجود ویتامین و مواد معدنی در آب ماست ،  بدون ایجاد کمبود مواد مغذی ، لاغر شدن را تسهیل می کند . به علاوه ، خوردن آن هضم غذا را افزایش می دهد و به رفع یبوست کمک می کند . کسانی که از یبوست رنج می برند با خوردن آب ماست می توانند این مشکل را تا حدودی رفع کنند . کافی است هر روز یک لیوان آب ماست بنوشند . با نوشیدن آب ماست ، اسید لاکتیک و میکروب های اسید لاکتیک موجوددر آب ماست ، روده را به راحتی تحریک می کند .

و اما کشک ها

کشک یکی از فرآورده های فرعی شیر است که به روش سنتی از جوشاندن ، تغلیظ و یا خشک کردن دوغی که پس از کره گیری باقی می ماند و یا از ماست بدون چربی
تهیه می شود . ماده اولیه کشک عبارت است از شیر میش ، بز ، گاو و یا مخلوطی از آنها . کشک با حجم کم خود ، یک ماده غذایی معجزه آساست که دربردارنده تمامی خواص شیر و حاوی کلسیم ، چربی ، نمک ، پروتئین و ویتامین نیاسین است . میزان انرژی تولید شده با ۱۰۰ گرم کشک ، حدود ۱۰۵ تا ۱۲۰ کیلو کالری محاسبه شده
که می تواند به عنوان یکی از تامین کننده های انرژی مورد نیاز بدن در رژیم غذایی روزانه گنجانده شود .

کشک یکی از فرآورده هایی است که از قدیم به طور سنتی و از روی تجربه جزء برنامه غذایی مردم ما بوده و به علت داشتن اسیدهای آلی ، ضد عفونی کننده
دستگاه هاضمه ( معده ، روده کوچک و روده بزرگ ) است . در ضمن یک غذای نفاخ و سفت کننده روده نیز محسوب می شود . علاوه بر آن ، کلسیم و فسفر بالای آن می تواند در پیشگیری از پوکی استخوان کمک کننده باشد . جالب است بدانید که کشک به عنوان یک غذای مقوی گرسنگی را کاهش می دهد و حجم کمی از معده را اشغال می کند .

از کشک به عنوان افزودنی برای غذا هایی مانند آش رشته ، آش جو ، کشک بادمجان و حلیم بادمجان یا به عنوان ماده ی اولیه در کله جوش استفاده می شود .
با توجه به اینکه کشک یکی از غنی ترین منابع پروتئین حیوانی است ؛ محیط مناسبی برای رشد و تجمع میکرو ارگانیزم های مختلف به شمار می رود که اغلب
سبب مسمومیت های شدید و حتی مرگ می شود . از این رو ، توجه برخی نکات در هنگام مصرف آن ضروری به نظر می رسد ؛ اول اینکه از کشک های بسته بندی شده
( پاستوریزه ) که دارای برچسب و مجوز بهداشتی هستند ، استفاده کنید . دوم اینکه آن را در یخچال نگهداری کنید و آخر اینکه تا حد امکان از
مصرف کشک مایع باز خودداری کرده و درصورت استفاده ، ۱۰ تا۲۰ دقیقه قبل از مصرف ، آن را بجوشانید تا میکرو ارگانیزم های آن تا حدی کم شوند .