رشد و سلامت بدن با تغذیه سالم ارتباط مستقیم دارد . تغذیه نهتنها بر رشد جسمی و ظاهر انسان تأثیر میگذارد ، بلکه بر نحوه احساس و برداشت ما از محیط ،
خلق و خو و رفتار ما نیز مؤثر است . اهمیت وجود برخی مواد مغذی برای بدن بهویژه ویتامینها ، مواد معدنی و پروتئینها ، آن اندازه ضروری است که در تغذیه و سلامت
سلولهای مغز دخالت دارند و بر این اساس میتوان با استفاده از تغذیه مناسب ، از بروز برخی نارسایی های عصبی و روانی انسان ، پیشگیری کرد .
تغذیه کامل و کافی ، باعث شادابی و تندرستی میشود ، بر طول عمر مفید انسان میافزاید ، ناتوانی و بیماری را کاهش میدهد ، زندگی را در نظر انسان خوشایند ،
سعادت آمیز و رضایت بخش جلوه میدهد و از پیری زودرس پیشگیری میکند . برعکس سوء تغذیه که امروزه ، بهویژه در میان کشور های توسعه نیافته شایع است ، عامل اصلی
مرگ و میرها است و بیشتر قربانیان خود را از میان کودکان برمیگزیند . گروه وسیعی از مردم جهان نیز با وجود آنکه به غذای نسبتاً کافی دسترسی دارند به دلیل
نا آگاهی تغذیه ای ، بهنوعی گرفتار سوء تغذیه هستند .
تغذیه متعادل چیست ؟
تغذیه متعادل به رژیم غذایی گفته میشود که کلیه نیازهای فرد به مواد مغذی را در شرایط مختلف فیزیولوژیکی تأمین کند ؛ یعنی رژیم غذایی حاوی مواد غذایی متنوع از تمامی گروههای غذایی باشد و به مقدار کافی هم خورده شود . انسان برای دستیابی بهسلامت کامل به تمام گروههای غذایی نیاز دارد ، غذاها به ۵ گروه اصلی تقسیم میشوند
که گروههای غذایی توصیهشده عبارتند از :
گروه نان و غلات : شامل انواع نان و بهخصوص نوع سبوسدار ، نانهای سنتی ، برنج ، انواع ماکارونی و رشتهها ، غلات آماده خوردن و فرآوردههای آنها و بهویژه محصولات تهیه شده از دانه کامل غلات . این گروه دارای کربوهیدراتهای پیچیده و فیبر غذایی ( مواد غیر قابل هضم گیاهی ) در انواع سبوس دار آن ، برخی ویتامینهای گروه B ، آهن ،
پروتئین ناکامل و منیزیم هستند .
گروه سبزیها : شامل انواع سبزیهای برگ سبز ، انواع کلم ، هویج ، بادمجان ، نخود سبز ، لوبیا سبز ، کاهو ، قارچ ، انواع کدو ، فلفل و گوجهفرنگی است . مواد غذایی این گروه دارای انواع ویتامینهای A و C ، مواد معدنی مانند پتاسیم و مقدار زیادی فیبر غذایی و آب هست .
گروه میوهها : شامل انواع میوه و آبمیوه تازه طبیعی ، کمپوت میوه و میوههای خشک هست . مواد مغذی مهم این گروه شامل ویتامین C ، پیش ساز ویتامین A ، فیبر غذایی ، مواد معدنی و آب است .
گروه شیر و فرآوردههای کمچرب آن : این گروه شامل شیر و فرآوردههای آن مثل ماست ، پنیر ، کشک ، دوغ هست که توصیه میشود از لبنیات کمچرب استفاده کنید .
این گروه دارای مقادیر زیادی کلسیم ، پروتئین باکیفیت بالا ، فسفر ، ویتامین B2 و سایر مواد مغذی هست .
گروه گوشت و جانشینهای آن : این گروه شامل انواع گوشت قرمز ( مانند گوسفند ، گوساله ) و سفید مانند مرغ ماهی ، پرندگان ، تخممرغ ، انواع حبوبات
( مانند نخود ، لوبیا ، عدس ) و انواع مغز دانهها ( مانند بادام و فندق ) است که دارای پروتئین ، آهن ، فسفر ، ویتامینهای B6، B12 و نیاسین ، روی و منیزیم است .
نکته ! در هر وعده غذایی باید کوشید تا دستکم از سه گروه غذایی مختلف استفاده شود .
نکته ! برای میان وعدهها بهتر است از میوه و انواع مغز دانهها نظیر گردو ، پسته و بادام استفاده کرد .
توصیه : به یاد داشته باشیم تا حد امکان مصرف چربیها ، روغنها ، قندهای ساده و فرآوردههای آنها را در برنامه غذایی خود محدود کنیم .