با بالاتر رفتن سن و رسیدن به دوران سالمندی ، برخی از توانایی های جسمی و روانی انسان تحلیل میروند . اما بسیاری از سالمندان بنا بر اعتقادات مذهبی و بدون آن که
به شرایط جسمی و روحی خود توجهی داشته باشند ، نسبت به روزه داری مستمر در ماه مبارک رمضان اصرار دارند . شرط روزه داری برای سالمندان ، به وضعیت جسمانی آن ها برمیگردد و سالمندی به تنهایی مجوزی برای روزه گرفتن نیست . اما چون سالمندان از لحاظ جسمانی در وضعیت شکننده تری نسبت جوانان و میانسالان قرار دارند ،
بنابراین لازم است بیشتر از خودشان مراقبت کرده و برای روزه داری با پزشک خود مشورت کنند .
سالمندانی که بیمار هستند و دارو مصرف میکنند برای روزه گرفتن حتما باید تحت نظر پزشک معالج مخصوص به خود باشند تا پزشک بنابر وضعیت فیزیکی و شرایط سالمند ، برنامه روزه داری سالمند را مشخص و زمان مصرف وعده های دارویی را برای او تعیین کند . به افراد سالمند توصیه میکنیم حتما قبل از ماه رمضان و روزه داری ،
یک آزمایش کامل بدهند تا از وضعیت چربی ، قند ، فشار خون و سلامت جسمانی کلی بدن خود مطلع شوند .
علاوه بر وضعیت جسمانی یکی از مسائل مهم این گروه سنی ، وضعیت تغذیه آنها است . با افزایش سن نیاز سالمندان به دریافت غذا کمتر شده ، در این حالت اگر هنگام
روزه داری مقدار کافی غذا تغذیه نشود ، مواد مغذی لازم دریافت نشده و ممکن است سالمند ضعیف و بیمار شود .
افطار و سحری سالمندان
یکی از کارهایی که میتواند به سالمند آسیب برساند ، خوردن حجم زیادی از غذا و نوشیدنی در زمان افطار و سحری است . فرد سالمند اگر روزه میگیرد ،
باید به مشاور تغذیه مراجعه کرده و از میزان مایعات و نوع مواد غذایی و مقدار آن مطلع شود .
سالمندان در وعده های سحر و افطار باید غذا های پرکالری و کم حجم بخورند . در هنگام افطار ، غذا های سبک مثل نان و پنیر ، سوپ ، فرنی و حلوا میل کرده اما پرخوری نکنند . پروتئین زیاد مصرف کنند ، اما از مصرف غذا های چرب ، ادویه دار ، سرخ کردنی ، نوشابه های قندی و گازدار پرهیز کنند . اگر فرد سالمندی دچار دیابت خفیف است ،
چون روزهداری باعث کمبود گلوکز خون میشود ، بهتر است تحت نظر پزشک در زمان افطار ، رژیم غذایی شیرین داشته باشد . در مجموع سالمندان از خوردن بیش از حد
مواد قندی بخصوص زولبیا و بامیه خودداری کنند . میوه نیز بهتر است یک تا دو ساعت بعد از شام صرف شود .
نکته خیلی مهم دیگری که سالمندان حتما باید رعایت کنند این است که وعده های شام و افطاری را از هم جدا کنند تا سیستم گوارشی آن ها دچار پرکاری نشود .
علاوه بر مشکلات تغذیه یک فرد سالمند ، وجود برخی مشکلات گوارشی ، کلیوی ، معده ، قلبی عروقی ، ضعف جسمانی ، یبوست و کم آبی ممکن است با روزه داری تشدید شود . در ادامه به نکاتی درباره روزه داری برای سالمندان میپردازیم .
نکات روزه داری برای سالمندان
عدم دریافت پروتئین در رژیم غذایی ماه رمضان ممکن است باعث ایجاد ضعف جسمانی در طول روز شود ؛ بنابراین در وعده های افطار و سحر مصرف مرغ ، ماهی ،
حبوبات و مغزها فراموش نشود .
برای جلوگیری از یبوست و تنظیم دستگاه گوارش هنگام سحر و افطار حتما سبزیجات ، میوه های تازه ، مایعات و مواد غذایی ملین مصرف شود .
به دلیل این که مشکلات کلیوی و ادراری در سالمندان بیشتر است ، در صورت مشکلات کلیوی و سابقه سنگ سازی بهتر است در مورد روزه گرفتن احتیاط و حتما با پزشک معالج مشورت شود .
در صورت بیماری فشار خون و مشکلات قلبی و عروقی به دلیل لزوم مصرف دارو های سر وقت ، معمولا روزه داری ممنوع است . اما باز هم باید با پزشک مشورت شود .
سالمندانی که به فشار خون و بیماریهای قلبی و عروقی دچار هستند ، غذا های کمچرب ، ترجیحا آب پز و کبابی مصرف کنند . مصرف گوشت قرمز توصیه نمیشود .
پیاده روی در فاصله زمانی افطار تا سحر برای افزایش تحرک افراد سالمند ، میتواند مفید است . چون در دوران سالمندی میزان جذب کلسیم پایین و میزان دفع آن بالا است ،
حتما در وعده های غذایی سحر و افطار لبنیات به صورت ساده یا ترکیب در غذا مصرف شود .